آب مروارید نوزادان؛ نشانه ها و روش درمان فوری

آب مروارید نوزاد یکی از مشکلات چشمی نادر در نوزادان است که می‌تواند از زمان تولد یا در مدت اولین ماه‌های زندگی آنها ظاهر شود. این بیماری می‌تواند به طور مستقل یا همراه با نوعی از ناهنجاری‌های سیستمیک ایجاد شود. آب مروارید مادرزادی، یکی از انواع آب مروارید است که در آن عارضه در هر دو چشم وجود دارد. این مسئله می‌تواند بر بینایی نوزاد تأثیر مهمی بگذارد و نیاز به مداخلات درمانی جدی دارد. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، درمان‌ها و عوارض مربوط به آب مروارید در نوزادان و مادرزادی پرداخته خواهد شد. این آشنایی با مسائل مربوط به آب مروارید، می‌تواند به والدین و متخصصان بهبود درمان و مراقبت از این بیماری کمک کند.

آب مروارید مادرزادی چیست؟

آب مروارید مادرزادی یک بیماری نادر است که در نوزادان به دنیا می‌آید و باعث تاری دید در چشمان آنها می‌شود. علل آن می‌تواند ارثی یا عوامل خارجی مثل عفونت‌های ویروسی در دوران بارداری باشد. این بیماری ممکن است به صورت تک طرفه یا دوطرفه در هر دو چشم نوزادان اتفاق بیافتد.

انواع آب مروارید مادرزادی

آب مروارید مادرزادی در نوزادان به دو صورت ممکن است رخ دهد:

1. قطبی قدامی (Anterior Polar): در این نوع، معمولاً قطره‌های کوچک و شفافیتی در قسمت قدامی عدسی مشاهده می‌شود. این نوع معمولاً در هفته‌های اولیه زندگی دیده می‌شود.
2. هسته‌ای (Nuclear): در این نوع، کدورت در قسمت مرکزی عدسی وجود دارد. این نوع ممکن است به صورت تک طرفه یا دوطرفه اتفاق بیفتد و معمولاً به علت ارثی یا عوامل محیطی ناشی می‌شود.

علائم آب مروارید در نوزادان

علائم آب مروارید در  کودکان و نوزادان و بزرگسالان عبارتند از:

1. کدورت در چشم: یکی از علائم آب مروارید در نوزادان، وجود کدورت یا ابریت در یک یا هر دو چشم است.
2. عدم توانایی در تماشای اشیاء: نوزادان مبتلا به آب مروارید ممکن است بتوانند اشیاء را به وضوح مشاهده نکنند یا از نزدیکی و فاصله دور برای مشاهده آن‌ها بی‌توجه باشند.
3. رد کردن چشم‌ها به طرف‌های مختلف: نوزادان ممکن است در تلاش برای مشاهده بهتر، چشم‌های خود را به طرف‌های مختلف حرکت دهند.
4. باز نشدن چشم‌ها در پاسخ به نور: در مقابل نور، چشمان نوزادان ممکن است باز نشوند یا به‌طور ناکامل باز شوند.
5. قرمزی یا تورم چشم: در برخی موارد، چشم‌های نوزادان مبتلا به آب مروارید ممکن است قرمزی، تورم یا التهاب نشان دهند.

چه چیزی باعث آب مروارید مادرزادی می‌شود؟

آب مروارید مادرزادی ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود که عبارتند از:

1. عوامل ژنتیکی: ارثی بودن بیماری از جمله عواملی است که می‌تواند باعث ظهور آب مروارید مادرزادی شود.
2. عوامل محیطی: عواملی مانند عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، استفاده از مواد مخدر یا الکل توسط مادر در دوران بارداری، تابش‌های مضر مانند پرتوهای ایکس و آلفا، و مصرف داروهایی مانند ستروئیدها می‌توانند به ظهور آب مروارید مادرزادی در کودکان منجر شوند.

پیشگیری از آب مروارید مادرزادی

1. مراقبت در دوران بارداری: از عواملی که می‌تواند آب مروارید مادرزادی را کاهش دهد، جلوگیری از تماس با عوامل مضر مانند عفونت‌ها، مصرف مواد مخدر و الکل، و اجتناب از تابش‌های مضر مانند پرتوهای ایکس است.
2. مراقبت از نوزاد پس از تولد: پس از تولد، ارزیابی دقیق چشمی نوزادان توسط پزشکان و اپتومتریست‌ها می‌تواند مساعد برای شناسایی زودرس آب مروارید و آغاز درمان باشد.

روش های درمان آب مروارید نوزاد

1. جراحی: در موارد شدید آب مروارید، جراحی برای حذف لنز ابریشمی و جایگزینی آن با لنز مصنوعی می‌تواند انجام شود. این روش معمولاً در دوران نوزادی انجام می‌شود.
2. تزریق دارو: در برخی موارد، می‌توان از تزریق داروهای ضد التهابی مانند استروئیدها به داخل چشم برای کاهش التهاب و تسریع درمان استفاده کرد.
3. درمان محافظتی: مراقبت‌های محافظتی مانند استفاده از عینک ضد UV و اطمینان از تغذیه سالم و متنوع می‌تواند به بهبودی و پیشگیری از تشدید آب مروارید کودک کمک کند.
4. درمان طبیعی: برخی روش‌های طبیعی مانند مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C و تغذیه مناسب می‌توانند در کاهش علائم و تسریع درمان آب مروارید نوزادان مؤثر باشند.

زمان مناسب برای جراحی آب مروارید مادرزادی

بهترین زمان برای جراحی آب مروارید مادرزادی در همان سنین ابتدایی و 6 تا 12 ماهگی نوزاد است. در این دوره، جراحی می‌تواند بهبود بینایی نوزاد را تسریع کند و عوارض بیشتری از جمله لرزش شبکیه و آمبولی را کاهش دهد. این اقدام می‌تواند زندگی اجتماعی و تحصیلی آینده کودک را بهبود بخشد و از تأخیر در رشد آنها جلوگیری کند.

بهترین نوع عمل آب مروارید برای نوزادان

عوارض عمل آب مروارید در نوزادان

1. حس خارش و درد: ممکن است نوزادان تا مدتی بعد از جراحی در چشم خود حس خارش یا درد داشته باشند.
2. آبریزش چشم و مشکل در دید: بعد از جراحی، تا مدتی اندکی آبریزش چشم و مشکل در دید نور شدید ممکن است رخ دهد.
3. عفونت داخل چشمی یا اندوفتالمیت: این عارضه نادر است (کمتر از 0.1٪) اما ممکن است به از دست دادن بینایی منجر شود.

پیش از هرگونه تصمیم در مورد جراحی آب مروارید کودکان، بهتر است با پزشک معالج مشورت شود تا ریسک‌ها و مزایای مربوط به هر موقعیت خاص را بررسی کنند.

جمع بندی

آب مروارید مادرزادی یک بیماری نادر است که در نوزادان و کودکان ممکن است باشد، این وضعیت معمولاً با تاریک شدن لنز چشم در هنگام تولد یا بعد از آن همراه است. عوامل ارثی، بیماری‌های عمومی، یا علت نامشخص می‌توانند این بیماری را در نوزادان ایجاد کنند. علایم متفاوتی ممکن است از جمله تاریک شدن لنز، عدم قدرت بینایی، و اشکال در قرار گیری لنز چشم باشد. درمان این بیماری معمولاً با عمل آب مروارید است که ممکن است عوارضی نظیر عفونت، تغییر در فشار داخل چشم، یا اختلال در دید داشته باشد. اما اکثر موارد از آب مروارید مادرزادی با موفقیت درمان می‌شوند و بعد از عمل فیکو، بینایی بهبود می‌یابد.